Musical brengt Elvis
in theaters door heel Nederland

ElvisMatters spreekt met René van Kooten, Brigitte Heitzer en Jan Rot

Op zondag 22 november ging in het Chasse theater in Breda de musical ‘All Shook Up – Love Me Tender’ in première. Een musical met 25 songs van Elvis.

Door Michel van Erp

All Shook up – Love Me Tender vertelt het verhaal van de macho Chad, gespeeld door René van Kooten, die met motorpech strandt in een klein plattelandsdorpje. Net uit de gevangenis en gewapend met een gitaar, een leren jack en een scherp oog voor vrouwen, wordt het anders zo slaperige plaatsje door hem binnen 24 uur compleet op z’n kop gezet. Ook het leven van Natalie, gespeeld door Brigitte Heitzer, die als reparateur werkt aan het herstel van de motor van Chad, krijgt van de een op de andere dag een totaal andere wending. De jonge vrouw droomt er al tijden van de wijde wereld in te trekken en ziet in de sexy Chad de ideale reisgezel. Zij probeert hem op eigenzinnige wijze hiervan te overtuigen. Deze swingende jukeboxmusical zit vol liefde, avontuur en humor.

Toch was het even wennen om de muziek van Elvis te horen met Nederlandse teksten. Maar wat ook nu weer blijkt, is dat de muziek tijdloos is en prima past in deze musical. ElvisMatters sprak in de eerste week van de repetities met de hoofdrolspelers René van Kooten en Brigitte Heitzer en met de vertaler van de liedteksten Jan Rot.

Er werd op het moment dat wij met René en Brigitte spraken nog volop gewerkt aan de musical. “Ik wilde al een paar jaar dat deze productie naar Nederland zou komen. Het is een script dat geïnterpreteerd en gemaakt wordt door ons hele team”, aldus René. “Wij doen het niet zoetig of braaf, we geven de voorstelling een eigen randje.” In de repetitieruimte is alleszins duidelijk te merken dat de hele cast met erg veel plezier aan het werk is met deze productie.

Broadway
De musical All Shook Up – Love Me Tender is een bewerking van de musical All Shook Up zoals deze op 2 maart 2005 in première ging op Broadway. De musical speelde meer dan 200 voorstellingen in het Palace Theatre in New York waarna in 2006 een tour door Amerika volgde. Drie jaar later komt hij eindelijk naar de Nederlandse theaters. “Het is een nieuwe bewerking, dus geen kopie uit Amerika, de productie wordt hier in Nederland opnieuw gemaakt en de personages zijn heel vrij te interpreteren. Als we het goed doen, wordt onze versie de basis voor heel Europa”, aldus Brigitte. Volgens haar zal de Nederlandse versie wat stoerder zijn dan in Amerika. “Meiden staan in Nederland nu eenmaal wat meer hun mannetje dan in Amerika.”

Het verhaal van de musical staat los van Elvis, al is er wel een duidelijke link te vinden volgens René. “De Elvis-component zit hem in zijn rebelsheid. Hij maakte muziek en heupbewegingen die niet mochten. Elvis was tegen het establishment. Dat is een universeel thema, in de jaren vijftig, in de jaren tachtig, maar ook nu. Elvis heeft er mee voor gezorgd dat er een hele jongerencultuur is ontstaan. De voorstelling heeft niet te maken met Elvis als persoon, maar wel met waar hij voor stond. De tijdgeest, het idee van beginnende verandering.”

Graceland
Voor beide hoofdrolspelers heeft de muziek van Elvis iets bijzonders. René’s eerste kennismaking met de muziek van Elvis was met het nummer Hound Dog. Brigittes herinneringen brengen haar bij de Elvis-films. Haar moeder is gek op muziekfilms. “We keken er altijd op zondagmiddag naar. Films met Gene Kelly, Fred Astaire en Ginger Rogers. Maar dus ook de films met Elvis. En ja, die man is in de muziekgeschiedenis natuurlijk altijd aanwezig geweest. Het is een icoon, zijn nummers blijven gezongen worden.” Voor Brigitte is één ding heel duidelijk: “Elvis leeft!” René is als voorbereiding op zijn rol naar Graceland geweest. “Ik loop zelf niet zo op met heldenverering, maar ik vond het indrukwekkend om te zien wat een ongelooflijke impact Elvis en zijn muziek heeft op mensen. Het is bijna religieus.”

Dagelijks zijn René en Brigitte nu met de muziek van Elvis bezig. “De hele cast werkt met eerbied en veel bewondering aan de nummers van Elvis”, zegt Brigitte. Zij heeft in de musical een aantal favoriete nummers zitten, maar als ze er één moet noemen dan is het A Little Less Conversation” met ook hier weer een mooie tekst van Jan Rot.” Voor René is de versie van Can’t Help Falling In Love één van zijn favorieten. “Een heel mooi nummer, dat Jan Rot echt fantastisch vertaald heeft met Halsoverkop Op Jou.”

Alle Elvis-songs in de musical zijn vertaald door Jan Rot, een Elvis fan in hart en nieren en dat is meteen al heel duidelijk te merken. “Ik heb niet veel idolen, maar Elvis is wel iemand die bij mijn leven hoort. Van kinds af aan is hij een held. Toen hij stierf, verloor de wereld een grote broer.”

De meest geschikte man
“Meteen toen ik hoorde dat All Shook Up – Love Me Tender hier zou spelen, heb ik een brief gestuurd: als jullie de liedjes willen vertalen, alsjeblieft, laat mij het doen!” Op de vraag of hij het als fan niet ontzettend eng vond om de nummers van Elvis onder handen te nemen en te vertalen in het Nederlands, is Jan heel direct. “Het zou veel enger zijn als iemand anders het deed, dan kan ik je wel vertellen. Ik vond mijzelf met voorsprong de meest geschikte man om dit te doen.”

Voor Jan was het fantastisch om als fan met deze liedjes te mogen gaan werken.
“Het zijn sowieso liedjes die door miljoenen, zo niet miljarden mensen, al mooi zijn gevonden. De liedjes zijn een soort cabaret van de jaren vijftig. Heel leuk, er zitten allemaal verscholen woordgrapjes in. Ogenschijnlijk gaan ze nergens over, maar het klinkt allemaal geweldig. Voor mij een uitdaging om dat in het Nederlands ook te krijgen. Ik vind het spannend om de woorden dan zo te kiezen dat je het Engels vergeet. Alleen dan komt het aan bij het publiek.”

Naast de grootste hits van Elvis zitten er ook een paar minder bekende nummers tussen. “Ik heb wel even goed in mijn platencollectie moeten zoeken naar het nummer I Don’t Want To een nummer uit de film Girls, Girls, Girls. Het komt op maar weinig platen voor. “Toch wilde ik eerst alle nummers in het origineel beluisteren, ik wilde uitgaan van de versies zoals Elvis ze heeft gebracht, dat was de basis.”

Over hoe hij aan het werk is gegaan met de nummers vertelt Jan vol passie. “Ik kijk eerst naar hoe het lied klankmatig in elkaar zit. Heel technisch eigenlijk. Daarna zoek ik naar woorden die net zo goed op de muziek passen en het liefst ook hetzelfde betekenen. Als er bijvoorbeeld veel ie-klanken in het originele lied zitten, probeer ik Nederlandse woorden met ‘ie’ te vinden, zodat ’t hetzelfde blijft klinken.”

Toch zijn de meeste nummers niet letterlijk vertaald. “Vaak als je de tekst letterlijk vertaalt, doe je de muziek tekort. Alle poëzie gaat verloren. Voor Jailhouse Rock heb ik de woorden ‘penitentiaire inrichting’ gebruikt. Iets dat je normaal niet vaak hoort, maar het paste precies op de muziek. Dat vind ik leuk. Dan breng je weer iets terug in je vertaling dat het lied speciaal maakt.”

Buiten alles wat Elvis heeft betekend in de muziekgeschiedenis blijft voor Jan met name het plezier dat Elvis had in het zingen heel erg opvallend. Als we Jan tenslotte vragen naar zijn favoriete nummer in de musical dan noemt hij direct It Hurts Me wat hij heeft vertaald in Het Steekt Me.

All Shook Up – Love Me Tender zal ongetwijfeld vele Elvisfans naar het theater doen gaan, maar daarnaast zal een complete nieuwe generatie kennismaken met de onsterfelijke muziek van The King.

Vanaf november is de musical te zien in meer dan 30 theaters door heel Nederland. De complete speellijst kun je vinden op www.musicals.nl