Het Nederlandse magazine Quest Historie verscheen onlangs op de markt, en staat in het teken van geschiedenisvragen. De redactie van het magazine geeft antwoord op maar liefst 101 verschillende vragen zoals 'Hoe lang eten we al drie maaltijden per dag?' of 'Wat is de oudste reclame?'. In de lijst komt ook Elvis aan bod, en vraag 25 luidt: 'Hoe kwam Elvis aan een Nederlandse manager?' Hieronder staat de letterlijke tekst (en soms ietwat expliciet) uit het blad:

Tom Parker was de manager van Elvis Presley. Parker, die eigenlijk Dries van Kuijk heette, was een geboren en getogen Nederlander. Hoe werd hij Elvis’ rechterhand?

Elvis Presley (1935-1977) mag de grootste artiest van de twintigste eeuw zijn geweest, zelf bleef hij er tot zijn dood van overtuigd dat hij veel, zo niet alles, te danken had aan zijn doortastende manager Tom A. Parker. Die had lucratieve contracten afgesloten en hem aan een filmcarrière geholpen. Bovendien had Parker hem alle zaken uit handen genomen, meende Elvis, zodat hij zich alleen met zingen en acteren kon bezighouden.

Tom Parker (1909-1997) was de archetypische manager: dik, kaal, bot, uitgekookt en met een eeuwige sigarenstomp in zijn mondhoek. Een gewetenloze kapitalist die meer in zijn eigenbelang dan dat van zijn cliënt dacht. Maar wie was eigenlijk de bullebak die de popster 22 jaar onder zijn vleugels had? Tom Parker gaf nooit interviews en vertelde zelfs intimi niets over zijn achtergrond. Waar kwam dat vreemde accent vandaan en in welke taal vloekte hij als hij kwaad werd?

Het is een Hollander

Eind jaren zeventig ontdekte een journalist dat Parker in 1909 geboren was als Dries van Kuijk in Breda. De manager van Elvis Presley bleek een Nederlander. Via Rotterdam was de eigenzinnige knul in de jaren twintig naar Amerika gegaan, waar hij van identiteit wisselde. Vanaf dat moment heette hij Tom Parker. Hij werkte bij circussen en kermissen, runde een hondenasiel en verkocht plaatjes van filmsterren voor een cent. Bij de rondreizende circussen en kermissen traden vaak muzikanten op. Zo raakte Parker verzeild in het artiestenwereldje. Hij bleek een gewiekst zakenman en onderhandelaar. Bovenal wist hij hoe hij zangers moest promoten zodat er veel publiek naar optredens kwam. Eind jaren veertig kreeg hij countryzanger Eddy Arnold (1918-2008) onder zijn hoede, van wie hij binnen een paar jaar de best verdienende artiest van het land maakte. Tom Parker klom op de maatschappelijke ladder. Als dank voor steun tijdens een verkiezingscampagne gaf de gouverneur van Louisiana hem de eretitel colonel, kolonel. Maar Parker bleef, al wist niemand dat, een illegaal zonder verblijfspapieren.

Meer macht

Hij vestigde zich in Tennessee. In 1953 trok een jonge getalenteerde zanger uit die zuidelijke staat de aandacht. Vanaf het moment dat Parker Elvis Presley zag optreden, rook hij succes en wilde hij zijn manager worden. Met een paar slinkse trucs lukte dat. Hij liet de onervaren zanger een contract tekenen waarin stond dat hij, Tom Parker, gerechtigd was namens Elvis zakelijke contracten af te sluiten. Deze clausule verschafte de manager een ongekende macht, die hij maximaal benutte. Parker vroeg en kreeg extreem hoge honoraria voor Elvis, bracht hem voor de tv en regelde lucratieve filmrollen, waarmee Elvis’ wereldfaam begon. Maar de prijs was hoog. Niet alleen eiste de kolonel vijftig procent van elke deal, Parker hield zijn ster ook buiten zakelijke contracten en wist hem afhankelijk te maken. Hij isoleerde de artiest en legde zo de basis voor Elvis’ treurige lot: rijk, beroemd, eenzaam en ongelukkig. Maar de zanger durfde niet te breken met zijn manager. Elvis leed onder het autoritairegedrag van Parker, maar hij zag in hem ook een vader en iemand die hem veel succes had gegeven.

Niet het land uit

Maar Parker stond in toenemende mate Elvis’ succes in de weg. Zo verzette de manager zich tegen lucratieve buitenlandse tournees. Pas later kwam daarvan de reden aan het licht. De illegaal Tom Parker durfde Amerika niet uit, uit angst dat hij het land dan niet meer in zou komen. Waarom had hij nooit een verblijfsvergunning aangevraagd? Als succesvolle immigrant zou hij het Amerikaans staatsburgerschap makkelijk hebben gekregen. Journalisten ontdekten dat de kolonel wellicht een geheim met zich meedroeg. Op de dag dat hij Breda had verlaten, werd in de buurt van zijn ouderlijk huis een jonge vrouw vermoord. De dader was nooit gevonden. Had Dries van Kuijk een crime passionel gepleegd en was dit de reden van zijn emigratie? Had hij daarom zijn verleden (en zijn naam) uitgewist en wilde hij elk contact met de (immigratie-)autoriteiten vermijden?

Explosief

Het is onmogelijk te zeggen of Van Kuijk iets met de moord te maken had. Feit is dat hij een explosieve en sadistische persoonlijkheid was, die er genoegen in schiep medewerkers en zakenpartners te vernederen. Tegelijk had hij een ander, menselijker gezicht. Zo bleef hij altijd loyaal aan de vrouw met wie hij voor de oorlog was getrouwd (Parker liet Elvis Are You Lonesome Tonight opnemen omdat het een lievelingslied van zijn echtgenote was) en met zijn Nederlandse zuinigheid kon hij ineens gul voor de dag komen.

Popjournalist Constant Meijers ging in de jaren tachtig op onderzoek uit. Hij vond Parker in een casino in Las Vegas. Een interview geven wilde Parker niet, maar een hand kon zijn Nederlandse bezoeker wel krijgen. Een linkerhand om precies te zijn. De rechter omklemde de pook van een gokmachine, en die liet hij tot aan zijn dood nog maar zelden los. Geld had Dries van Kuijk in overvloed, meer dan hij kon opmaken. Verdiend aan een getalenteerde maar wat naïeve countryboy uit Memphis, Tennessee.