ElvisMatters spreekt exclusief met Burt Esterman

“Elvis wou niet oud worden”

Burt Esterman was vanaf de late jaren ‘60 een veelgevraagd saxofonist voor de vele big bands die in de showrooms van Las Vegas speelden. In de jaren ‘70 was hij een vast lid van het orkest van het Flamingo Casino dat geleid werd door Joe Guercio. In 1973 en 1974 werd hij gevraagd om deel uit te maken van de blazerssectie van het Joe Guercio Orchestra dat Elvis vergezelde tijdens zijn tournees doorheen de Verenigde Staten. Burt is tot op de dag van vandaag nog actief in de muziekwereld en speelt bij verschillende Jazz en Big Band orkesten in de USA. We vroegen hem om een aantal herinneringen op te halen aan de tijd dat hij met Elvis op het podium stond.

Interview Jorrit van der Kooi/bewerking David Hamal

Hoe kwam je terecht in het Joe Guercio Orchestra?
Ik had al voor Joe Guercio gewerkt in het Hilton hotel, maar werkte op dat moment in het Flamingo hotel. Als Elvis door het land tourde kon hij geen gebruik maken van het orkest van het Hilton hotel, dus gebruikte Joe muzikanten uit het Flamingo hotel. Joe vroeg of ik interesse had om mee te gaan touren en op die manier belandde ik in Elvis’ orkest. Joe was overigens orkestleider in het Hilton en Flamingo op hetzelfde moment. Ik bleef in Elvis’ orkest tot het einde van 1974. Net na de ‘Aloha Special’ in 1973 werd ik lid van het orkest. Ik was er dus iets langer dan een jaar, gedurende 4 of 5 tournees. We werkten natuurlijk niet constant, de langste tour die ik meemaakte was 21 dagen. Dat was overigens wel vermoeiend, want elke dag was er een show, vaak zelfs twee keer en al de verplaatsingen gebeurden met het vliegtuig.

Hoeveel leden telde het orkest?
Het orkest telde 16 of 17 leden, maar er waren 35 mensen op het podium en 35 mensen achter de schermen. Tijdens de tour waren dus constant met 70 mensen onderweg die gebruik maakten van 3 vliegtuigen. Dan spreek ik over Elvis’ personeel, zijn lijfwachten en het personeel van The Colonel. Dat kostte uiteraard een hoop geld. Ik weet het niet meer zeker, maar ik dacht ooit vernomen te hebben dat het om en bij de 100.000 dollar per dag kostte om alleen die drie vliegtuigen in de lucht te houden. Een smak geld, 35 jaar geleden.

Je was natuurlijk vaak onderweg met Elvis. Kan je een leuke anecdote vertellen?
O, zeker. Op een dag hadden we een concert in een stadje in Tennessee. Rick Stanley, Elvis’ stiefbroer, had net een meisje leren kennen dat er echt goed uitzag. Ze leek een beetje op de jonge Elizabeth Taylor. Enkele dagen later tijdens een concert in Atlanta zag ik haar opduiken in de intieme kring van Elvis. Ik vroeg aan Rick wat er gebeurd was. Hij vertelde me dat Elvis haar ook wel zag zitten om er een avondje mee te gaan stappen. Ik vroeg hem wat hij ervoor gekregen had van Elvis. Hij lachte en antwoordde dat hij een nieuwe Dodge Charger cadeau kreeg. Elvis gaf zijn stiefbroer dus een auto om met zijn vriendin kunnen uit te gaan. Elvis tevreden, het meisje dolgelukkig en Rick had een nieuwe wagen: iedereen gelukkig dus.

Ik hoor nochtans veel verhalen dat Elvis zijn stiefbroers niet graag had. Gingen ze mee op tournee?
Ze waren in elk geval erbij op elke tour die ik mee deed. Zo ver ik weet was er geen vijandigheid tussen hen. Ze waren niet constant bij mekaar maar ze konden wel met mekaar opschieten. Dat is: voor zover ik het heb kunnen zien. Als orkestlid behoorde ik niet tot de intieme kring van Elvis. Maar Rick en ik konden het wel goed met mekaar vinden.
Hij was een vriendelijke jongen.

Hij is nu een dominee, maar toen was hij drugsverslaafd?
Ja, dat klopt. Tijdens mijn periode was dat zeer duidelijk, maar naarmate men ouder wordt komt het besef dat je verkeerd bezig bent. Hij is nu inderdaad een dominee en helemaal op het rechte pad.

Elvis hield van wapens. Droeg hij wapens op het podium?
Ja, dat was inderdaad het geval. Hij had een vergunning om vuurwapens te dragen. Zijn kostuumgordels waren breed genoeg om een 357 Magnum in te verstoppen en in zijn linkerlaars zat een .45 Automatic. Hij had ze bij voor zijn veiligheid, maar hij had de toelating om dat te doen, net zoals al zijn lijfwachten.

Vele critici vinden dat Elvis te veel concerten gaf. Soms twee of zelfs drie per dag. Was dat niet te zwaar voor hem?
Blijkbaar niet. Hij was altijd vol energie als ik hem zag. We repeteerden altijd zonder hem, maar van het moment dat hij het podium opkwam hing er elektriciteit in de lucht. Hij had een enorm charisma, net zoals Clark Gable of president Kennedy. Dat soort van uitstraling. Als hij in de kamer was, voelde je dat er iets aan de hand was. Hij zat altijd vol energie. Zijn show wou geen speciale boodschap uitdragen , het ging er gewoon om de mensen waar voor hun geld te geven. The Colonel zorgde er voor dat geen enkele concerthal meer dan $15 voor een ticket aanrekende. Dat was het maximum dat je betaalde om naar het concert te gaan. Het feit dat de concerten steeds uitverkocht waren is, denk ik, een teken dat ze hun geld ook wel opbrachten.

Vanwaar kwam het idee om de concerten te starten met het ‘2001’ Thema?
Ik heb geen idee. Het werd al zo gespeeld eer ik in dienst kwam. Ik denk dat het idee van Joe Guercio kwam omdat het zo populair was op het moment dat de film ‘A Space Odyssee’ uitkwam. Het werd gecomponeerd door Strauss in 1898 met de titel ‘Also Sprach Zarathustra’ maar het leek te werken en wordt sindsdien gelinkt aan Elvis. Maar ik heb geen idee hoe het echt startte, ze zullen het geprobeerd hebben en het leek te werken.

Was je ooit op Graceland?
Jazeker. Ik was er na we ons laatste concert van een kleine reeks in Memphis gegeven hadden. Dat was in het MidSouth Coliseum in 1974. Elvis gaf een feestje voor de hele entourage in zijn huis. Hij beloonde ons ook allemaal met een extra cheque. De ruimte waar hij zijn trofeeën bijhield was groter dan mijn hele huis. Overal hingen er gouden platen aan de muur. In een aparte kamer bewaarde hij de spullen die hij van fans kreeg zoals teddyberen en kleine gitaartjes. Hij kon niets wegdoen en hij hield er van.

Dat was dus na het concert in Memphis waar de opname van bestaat?
Klopt, het album ‘Recorded Live on Stage in Memphis’ met een foto van Graceland op de hoes is het concert van die bewuste avond. Er werd verteld dat een artiest nooit succesvol was in zijn thuisstad. Elvis wou het tegendeel bewijzen. Elvis schonk de opname als cadeau aan de band en het orkest. We wisten van niets toen we het Coliseum binnenkwamen. Elvis gaf ons allemaal documenten om in te vullen en vertelde toen dan ze het concert gingen opnemen en dat we extra inkomsten kregen voor de verkoop van de LP.

Waarom denk je dat Elvis dat niet op voorhand vertelde?
Ik denk dat hij er voor wou zorgen dat we niet zenuwachtig waren en hij hield ook van zulke verrassingen. Misschien besloot hij het pas de dag zelf. Ik heb er geen idee van.
Heb je nog meer details over de manier waarop jullie reisden tijdens de tournees. Elvis had toen zijn eigen vliegtuig de ‘Lisa-Marie’ al?
We hadden 3 vliegtuigen waaronder de Lisa-Marie en de Learjet van Colonel Parker. Het derde vliegtuig werd gehuurd als we op tournee waren. Het was een Lockhead Electric Jet met 4 motoren. Dit diende voor de muzikanten en hun materiaal. In ons vliegtuig zaten ongeveer 55 mensen. Alles was prima geregeld. Als we op een vliegveld aankwam wachtte een bus ons op om naar het hotel te rijden. Crew leden zorgden voor de bagage en de sleutels van het hotel. De muzikanten hoefden zich nergens zorgen over temaken. Elvis wou zeker zijn dat we in optimale conditie waren voor het concert en maakte het ons zo comfortabel mogelijk. Het was eerste klas van voor tot achter. Ongetwijfeld de beste ervaring die ik mijn carrière gehad heb.

Ik las ooit dat Elvis bang was om te vliegen. Weet je daar meer over?
Nee, helemaal niet. Voor iemand die bang zou zijn om te vliegen deed hij het toch erg vaak. Hij sliep misschien tijdens de vlucht. Ik zou het niet weten wat ik heb nooit met zijn vliegtuig meegevlogen. Ik heb dus geen weet van zijn vliegangst, maar het was de enige manier om zo veel mogelijk steden aan te doen tijdens een tour.

Tijdens de optredens in het Hilton hotel gebeurde het dat Elvis doodsbedreigingen ontving.
Ik heb nooit met Elvis in het Hilton gewerkt, omdat ik in dienst was van het Flamingo maar ik heb de verhalen wel gehoord ja. Het gebeurde bijna wekelijks dat er één of andere melding binnenliep zoals een bommelding of iets dergelijks. Ik maakte in San Diego wel mee dat iemand uit het publiek opgepakt werd die een revolver bij had. Al die dingen werden door de veiligheidsdiensten stil gehouden om geen onnodige paniek te zaaien.

Elvis is altijd heel gul geweest met geschenken. Heeft hij jou ooit wat gegeven?
Zoals velen uit zijn entourage heb ik ook een TCB-ketting gekregen. Ik herinner me wel een anecdote in Atlanta. Het gaat niet over iets dat hij aan ons gaf maar aan een kind. Veel moeders wilden vaak met hun kinderen tot bij Elvis geraken. Op een keer zat in het publiek een moeder met haar zoontje van een jaar of 5 die ze een wit Elvis kostuum had aangetrokken en een gitaar rond de hals gehangen had. Elvis had een sjaal rond zijn hals. Hij deed teken naar de moeder om de jongen tot bij hem te brengen en hing zijn sjaal rond de hals van de jongen. Op dat moment kwam er een zwaarlijvig tienermeisje naar voren gerend en greep de sjaal rond de nek van de jongen vandaag. Ik zag het samen met Elvis voor mijn ogen gebeuren. Ze rende onmiddellijk naar buiten. Het concert interesseerde haar blijkbaar niet, maar ze was wel weg met Elvis’ sjaal. Elvis was verontwaardigd door het tafereel dat zich afspeelde. Hij riep de moeder en de jongen terug bij hem. Hij droeg op dat moment een halsketting met een groot Maltees kruis en zei: hier jongen, neem deze maar. Ik denk dat de ketting minstens $20,000 waard was. In elk geval voldoende om de studies van de jongen te betalen. Het ging dus van een sjaal van $7 naar een ketting van $20,000 enkel omdat hij kwaad was op dat meisje.

Wat was de reactie van het kind?
Omdat hij zo jong en klein was reageerde hij natuurlijk niet echt, maar de moeder viel haast flauw. Ik ben er haast zeker van dat ze het nooit verkocht heeft en nog altijd heeft omdat ze het persoonlijk van Elvis gekregen heeft. Ik weet nog een ander voorval, toevallig in dezelfde concerthal. Na het groeten nam hij zijn cape af en gaf hem aan een kind in het publiek. Hij groette opnieuw en gaf daarna zijn riem aan dezelfde jongen. Hij draaide zich naar de band en lachte: ‘kan iemand dat kind buiten zetten, hij maakt me arm’. Hij gaf dus inderdaad veel weg, maar dat was de enige keer dat ik hem een cape én riem zag weggeven. Die riem had overigens geen verstopt wapen (lacht).

Kwam het vaak voor dat hij op het podium juwelen weg gaf aan het publiek of aan de band?
Niet aan de band nee, dat gebeurde meestal privé. Elvis hield er niet van om dat heel open te doen behalve op momenten dat hij verontwaardigd was door handelingen van anderen. Ik weet dat hij zijn dokter in Las Vegas een Mercedes Benz gaf omdat hij hem genezen had na een oorinfectie. Hij was zeker een genereus mens maar het mooiste geschenk is dat we voor hem mochten werken. De herinnering om bij hem op het podium gestaan te hebben overtreft al de materiële dingen.

Denk je dat Elvis echte vrienden had of waren ze uit op een deel van het succes en de rijkdom?
Dat is een goede vraag. Hij gaf dingen uit dankbaarheid. Het was zijn manier om dankjewel te zeggen. Hij liet niet veel mensen in zijn dichte omgeving komen. Ik zal zeker niet zeggen dat ik deel uitmaakte van de intieme kring maar als hij je graag had, sprak hij heel gewoon met je. Als hij ervoor koos om niet met je te spreken had je ook geen kans om bij hem in de buurt te komen. Hij was in wezen een heel gesloten man die af en toe zijn binnenste liet zien. Feit is wel dat de mensen uit zijn entourage zeer loyaal waren tegenover hem. Charlie Hodge was een goede vriend van hem, al van in het leger. The Colonel en Elvis hadden een goede zakenrelatie maar ik weet niet of ze ook echt bevriend waren. maar ze hebben beiden veel geld verdiend. Ik weet dus niet hoeveel vrienden hij had in de echte zin van het woord maar hij had in elk geval veel bewonderaars die heel loyaal waren om wie hij was en om hoe hij hen behandelde. Hij maakte geen misbruik van zijn mensen en was altijd bezorgd om hun welzijn. Als je je best voor hem deed, deed hij hetzelfde voor jou.

Hij was ook erg religieus.
Dat was hij zeker. Hij amuseerde zich het meeste als hij na het concert nog een aantal gospels kon zingen in zijn hotelkamer. Hij wou altijd al een gospelzanger worden. Het liefst nog een bas, maar hij was een bariton. Hij wou kunnen zingen als J.D. Sumner. Hij heeft altijd getracht om een laag timbre in zijn stem te leggen. Hij was zeer religieus en nederig. Hij was ook vriendelijk alhoewel ik me kan voorstellen dat in zijn geval, wanneer de fans je de kleren van het lijf willen rukken, je wat afstand wil houden.

Dus je denkt dat hij al die lijfwachten en wapens echt nodig had?
Zeker en vast. In Virginia hadden we een aantal extra veiligheidsagenten ingehuurd. Ze stonden op één rij voor het podium. Na afloop van het concert besloten zo’n 2000 vrouwen dat ze Elvis wouden aanraken. Elvis verschool zich achter James Burton en vroeg hem van het podium te begeleiden voor ze hem konden aanvallen.

Was Elvis blij dat hij zo bewonderd werd? Ze zagen hem haast als een God.
Ik denk dat hij er van genoot ja. Ik denk dat hij het anders niet zou doen. Ik denk dat hij zeker genoot van de positie die hij had ingenomen. Hij heeft er uiteindelijk wel zijn prijs voor betaald omdat hij door zijn status geen gewoon contact met de mensen meer kon hebben. Hij kon nergens komen zonder herkend te worden. Ik herinner me dat ik in het Hilton werkte met Bobby Darin en Elvis kwam naar de show kijken. Bobby had Elvis niet voorgesteld tijdens de show. De reden was dat Engelbert Humperdinck dit ooit wel deed tijdens zijn concert. Alle aandacht ging van dan af naar Elvis en de show was afgelopen. Bobby wou niet dezelfde fout maken en stelde Elvis pas voor toen het concert afgelopen was.

Ging hij vaak naar concerten van andere artiesten?
Zeker. Hij kwam altijd pas binnen toen het concert al even bezig was. Hij wist wat er anders zou gebeuren en hij deed dat uit respect voor zijn collega. Hij wou de spotlights niet op hem hebben waardoor de andere artiest minder aandacht zou krijgen voor zijn eigen show. Om die reden glipte hij vaak ook weg net voor het einde.
Welke waren zijn favoriete artiesten?
Moeilijk te zeggen, dat heeft hij me nooit verteld. Humperdink en Darin zijn er nu twee waar ik het van weet. Hij had een nogal katholieke smaak als het daar op aankwam. Meestal Gospel concerten dus. Hij hield er van dat zelf te zingen. Daarom gebruikte hij vaak zulke songs in zijn concerten.
Las hij op het podium ook voor uit boeken? Ik heb ooit een foto gezien waarop hij tijdens een concert een boek – ik dacht een bijbel - in zijn handen heeft.
Nee, daar ben ik nooit getuige van geweest. In New York, in de Ice Arena met 20.000 toeschouwers, gebeurde het wel dat ik plotseling iets tegen mijn hoofd gesmeten kreeg uit het publiek. Het was een kleine bijbel in zakformaat waarop een aantal telefoonnummers van meisjes geschreven stonden. Ik gaf het aan Charlie en zij dat Elvis hem misschien wou hebben. Elvis heeft er effectief naar gekeken op het podium, maar ik weet niet of het dat moment is dat je bedoelt, het was immers maar een heel klein boekje.

Ging je naar zijn begrafenis?
Nee, daar was ik niet. Ik was niet in de mogelijkheid om op dat moment naar Memphis te reizen. Ik had verplichtingen door mijn werk waardoor ik niet kon gaan. Als ik kon was ik wel geweest. Het was een triest moment. Ik mis hem natuurlijk. De hele wereld mist hem nog steeds. Hij was een groots man op zijn manier.

Had je zijn dood zien aankomen door het feit dat hij ziek was?
Nee, het was een schok toen ik het hoorde. Ik ben een tijdje niet actief geweest in de muziek business en werkte toen in de gokindustrie. We hoorden wel verhalen over het feit dat hij ziek was, sommigen beweerden zelfs dat hij darmkanker had, maar zolang ik voor hem werkte was dat niet het geval. Ik heb hem enkel gezond gezien. Ik heb hem niet zien achteruitgaan. Ik zou niet weten hoe ik daarop gereageerd hebben moest dat het geval geweest zijn. Het was dus wel een schok te horen dat hij zo plotseling gestorven was.

Wat is volgens jou zijn doodsoorzaak?
Ik denk dat het een samenloop van verschillende factoren was en dat de medicatie zeker een rol speelde. Hij had een probleem met het ouder worden. Hij wou geen ‘oude’ Elvis Presley zijn. Ik denk – en dat is enkel mijn mening – dat hij niet wou optreden voor een publiek dat zou zeggen, daar is die oude Elvis die we kennen van vroeger. Zo wou hij niet gekend zijn. Gelukkig herinneren de mensen hem zoals hij was op de top van zijn carrière. Ik denk dat hij er op het einde niet meer om gaf. Als het zo was dat hij kanker had, denk ik dat hij vrede had genomen met het feit dat het afgelopen was. Maar ik benadruk nogmaals dat dat mijn mening is, er zijn geen bewijzen voor.
Je vertelde me eerder dat je nooit gezien hebt dat Elvis medicatie nam. Waarom nam hij steeds zijn dokter mee op tour?
Dokter Nick was zijn huisarts en was erbij voor het geval er iets zou voorvallen. Op dat moment zou er steeds iemand in de buurt zijn die op de hoogte was van Elvis’ medische toestand. Maar Dokter Nick was beschikbaar voor iedereen van de entourage. Als iemand verkouden werd of griep kreeg konden we ook bij hem terecht. En nee, ik heb Elvis nooit medicijnen zien nemen. Ik heb zelfs nooit een slok alcohol zien drinken. Hij dronk water of Gatorade. Dat was alles wat ik zag. Wat hij deed als ik niet in de buurt was kan ik natuurlijk niet zeggen.

Bedankt voor het gesprek.
Graag gedaan!